Xã Thanh Nguyên, huyện Thanh Liêm là một xã thuần nông, người dân chủ yếu làm nông nghiệp với diện tích sản xuất khá lớn, nhân dân làm lúa 2 vụ/năm. Đề phòng trừ dịch hại, nâng cao sản xuất và giá trị kinh tế, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong sản xuất là một tất yếu.
Hiện nay, sâu bệnh phá hại lúa ngày càng nhiều nên nhu cầu sử dụng thuốc BVTV cũng tăng theo. Tuy nhiên, nông dân vẫn còn thói quen sau khi sử dụng thuốc BVTV xong thì vỏ thuốc, chai nhựa bỏ bừa bãi ngay tại các bờ ruộng hoặc bỏ xuống kênh mương. Việc làm này để lại những hệ lụy xấu, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của chính người sử dụng và cộng đồng. Trong đó, đất và nguồn nước là những yếu tố bị ảnh hưởng trực tiếp, nguyên nhân của vấn đề này một phần do ý thức của người nông dân trong việc bảo vệ môi trường còn hạn chế, thiếu các điểm tập trung thu gom rác thải BVTV ở các địa phương dẫn đến việc vứt rác một cách tràn lan.
Để khắc phục tình trạng đó, từ năm 2020, Hội Nông dân xã đã xây dựng và triển khai thực hiện mô hình “Thu gom vỏ chai, bao bì bảo vệ thực vật”; toàn xã đã lắp đặt 60 bể thu gom trên các xứ đồng và 2 điểm tập kết tại thôn Thượng Đại Vượng và thôn Kim Lũ.
Trong quá trình triển khai mô hình này, Ban thường vụ Hội nông dân xã đã họp cùng các chi hội, kỹ thuật viên nông nghiệp tích cực tuyên truyền, vận động, phân tích ý nghĩa của mô hình để người nông dân hiểu và tự nguyện tham gia.
Từ khi có điểm tập kết vỏ thuốc, bao bì thuốc BVTV, được chính quyền tuyên truyền nên ý thức người dân ngày càng nâng lên; tất cả vỏ bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng xong được gom lại. Từ việc thu gom bao bì thuốc BVTV mà ý thức phun thuốc theo quy trình cũng được nâng lên.
Sau 3 năm thực hiện, mô hình đã mang lại hiệu quả thiết thực. Điều dễ nhận thấy nhất là người nông dân đã dần hình thành thói quen thu gom các vỏ chai, bao bì thuốc BVTV sau sử dụng bỏ vào các thùng, giảm đáng kể tình trạng vứt xuống ruộng, xuống kênh mương, gây ô nhiễm môi trường, nguồn nước, đất, ảnh hưởng sức khỏe.
Gần đây nhất là ngày 20/9/2023, Ban thường vụ Hội Nông dân xã Thanh Nguyên đã phát động cán bộ, hội viên nông dân trên toàn xã ra quân đồng loạt thu gom vỏ thuốc bao bì bảo vệ thực vật trên đồng ruộng của toàn bộ các xứ đồng ở 6/6 thôn, với tổng số 74 hội viên đã thu gom được tổng trọng lượng là 420kg vỏ thuốc trừ sâu, trừ cỏ các loại và đưa về nơi trung chuyển để xử lý theo quy định
Có thể thấy, mô hình “Thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV” của Hội Nông dân xã Thanh Nguyên đã phát huy hiệu quả, tạo sự chuyển biến về nhận thức bảo vệ môi trường trong nông dân. Đây là mô hình tiêu biểu cần nhân rộng ra nhiều địa phương để góp phần đưa nền nông nghiệp phát triển hướng hiện đại, bền vững, đồng thời gắn với bảo vệ môi trường.