Sáng kiến biến rác thành năng lượng đang thay đổi cách xử lý chất thải thế nào?

Quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa và thay đổi cuộc sống nhanh chóng đã dẫn đến việc phát sinh một lượng lớn chất thải tại các khu đô thị và khu công nghiệp trên thế giới. Để giải quyết bài toán về rác thải sinh hoạt, các quốc gia trên thế giới đã triển khai nhiều sáng kiến và công nghệ khác nhau, nổi bật là công nghệ biến rác thải thành năng lượng, cho phép xử lý và tái chế rác thải trước khi thải bỏ.

Các nhà máy biến rác thải thành năng lượng quản lý hiệu quả chất thải rắn đô thị bằng cách đốt các vật liệu không thể tái chế một cách an toàn. Qua đó, các nhà máy này chứng tỏ hiệu quả của chúng không chỉ trong việc tạo ra năng lượng mà còn thu hồi các nguồn tài nguyên có giá trị. Các vật liệu giàu năng lượng như giấy, nhựa và sinh khối được chuyển đến các cơ sở xử lý chất thải thành năng lượng để phát điện.

Các sáng kiến ​​biến chất thải thành năng lượng mang lại lợi ích nhiều mặt, bao gồm hạn chế đưa rác thải tới các bãi chôn lấp và ngăn các chất độc hại bị rò rỉ ra môi trường. Những sáng kiến ​​này cũng góp phần tạo ra nguồn năng lượng đáng kể, cung cấp nhiệt và điện cho các hoạt động khác nhau, đòng thời giải quyết các vấn đề về xử lý chất thải. Hơn nữa, đây cũng là một cách xử lý rác bền vững. Hoạt động đốt rác thành năng lượng không cần sử dụng tới nhiên liệu hoá thạch và góp phần vào nỗ lực cắt giám giảm khí nhà kính gây hiện tượng nóng lên toàn cầu.

Hình ảnh minh hoạ

Các sáng kiến biến rác thải thành năng lượng cũng đem lại nhiều lợi ích về mặt kinh tế thông qua việc cắt giảm chi phí vận chuyển rác ra các bãi chôn lấp và mang về doanh thu từ sản xuất năng lượng. Lĩnh vực này cũng có triển vọng mở ra nhiều cơ hội việc làm mới cho lao động trong kỷ nguyên việc làm xanh. Với trọng tâm là tính bền vững và hiệu quả về mặt chi phí, các nhà máy này đưa ra giải pháp khả thi cho vấn đề quản lý chất thải, đồng thời góp phần vào các nỗ lực sản xuất năng lượng và bảo tồn tài nguyên.

Việc tạo ra năng lượng từ chất thải đang ngày càng được coi là một chiến lược đa dạng hóa năng lượng tiềm năng, đặc biệt là ở Thụy Điển, quốc gia đi đầu trong sản xuất năng lượng từ rác thải. Với 34 nhà máy, sử dụng cả chất thải sinh hoạt và nhập khẩu, Thụy Điển có thể cung cấp nhiệt cho gần 1,5 triệu hộ gia đình và điện cho khoảng 780.000 hộ gia đình.

Ở châu Á, “Dự án biến rác thải đô thị thành năng lượng” của Trung Quốc thúc đẩy các sáng kiến ​​chuyển rác thải thành năng lượng bằng cách sử dụng các công nghệ thân thiện với môi trường. Với bốn nhà máy đã đi vào hoạt động, các cơ sở này cùng nhau sản xuất 480 gigawatt điện hàng năm, giúp giảm tương đương 544.000 tấn carbon dioxide mỗi năm. Đầu tư tư nhân chủ yếu tài trợ cho các lò đốt rác của Trung Quốc, chủ yếu nhằm mục đích kiếm lợi nhuận và việc mở rộng các nhà máy này được thực hiện với sự cân nhắc kỹ lưỡng.

Trong khi đó, Nhật Bản, quốc gia vốn phụ thuộc nhiều vào công nghệ khí hóa và đốt trực tiếp trong quản lý chất thải, cũng đã triển khai thành công Hệ thống đốt trực tiếp (DMS), với công suất xử lý từ ​​10.000 đến 230.000 tấn chất thải mỗi năm. Hệ thống này có thể xử lý nhiều loại chất thải khác nhau, bao gồm rác thải sinh hoạt, rác thải đặc biệt và rác thải y tế cũng như bùn thải, từ đó tạo năng lượng cung cấp cho các lưới điện.

Các quốc gia ở Đông Nam Á và các khu vực đang phát triển khác có cơ hội sử dụng công nghệ đốt rác thải thành năng lượng để giải quyết lượng rác thải tiêu dùng ngày càng tăng. Trong đó, Thái Lan đã thúc đẩy quốc gia này đưa công nghệ này trở thành một phần trong chương trình nghị sự quốc gia. Thái Lan đã xây dựng các lò đốt với công suất 9,8 GW xử lý 500 tấn chất thải rắn thành điện mỗi ngày.

Tuy nhiên, vẫn còn lo ngại về nguy cơ ô nhiễm từ các cơ sở đốt rác thành năng lượng tại khu vực này. Tại Diễn đàn Môi trường Jakarta (Indonesia), các chuyên gia đã đặt câu hỏi về việc xây dựng cơ sở quản lý chất thải do rủi ro về môi trường và sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là liên quan đến vị trí gần khu dân cư của cơ sở này. Các chuyên gia chỉ ra, điều quan trọng là các bên liên quan phải hợp tác và đưa ra một kế hoạch toàn diện để đảm bảo tính khả thi và an toàn của dự án, bao gồm cả sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương.

Sự thành bại của các sáng kiến ​​năng lượng tái tạo, như công nghệ biến chất thải thành năng lượng, không chỉ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kỹ thuật mà còn bởi các khuôn khổ chính trị và pháp lý. Nguồn cung cấp năng lượng đa dạng, tái tạo và đáng tin cậy không chỉ lấp đầy khoảng trống cho các nỗ lực chống biến đổi khí hậu mà còn thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, cung cấp khả năng tiếp cận năng lượng công bằng cho tất cả mọi người.

Để đạt được tiến triển trong công nghệ biến chất thải thành năng lượng, cần có sự hợp tác đa ngành từ các nhà nghiên cứu, các chính sách hỗ trợ của chính phủ và đầu tư công-tư để hỗ trợ sản xuất và tiêu dùng có trách nhiệm đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng trên toàn thế giới.

Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường, "Sáng kiến biến rác thành năng lượng đang thay đổi cách xử lý chất thải thế nào?", đăng ngày 28/06/2024, xem tại link:https://www.monre.gov.vn/Pages/sang-kien-bien-rac-thanh-nang-luong-dang-thay-doi-cach-xu-ly-chat-thai-the-nao.aspx cm=M%C3%B4i%20tr%C6%B0%E1%BB%9Dng, truy cập ngày 03/07/2024